آیا احداث سردخانه سودآور است؟ راهنمای سرمایه گذاری

حیات بشریت وابسته به انبار و نگهداشت مواد غذایی است.

بسیاری از محصولات کشاورزی در فصول خاصی تولید می شود و در تمام سال و یا در زمان دیگری به مصرف می رسد. همچنین از زمان تولید مواد غذایی تا ارسال و عرضه نیاز به انبار و نگهداشت مواد غذایی در مراحل مختلف می باشد. از سوی دیگر تامین امنیت غذایی نیازمند ذخیره سازی برخی مواد غذایی حیاتی برای مواجه با بحران ها یی مانند حوادث طبیعی و یا جنگ است. بروز حوادث می تواند تولید و تامین مواد غذایی را با کاهش مواجه کند.

جمعیت جهان رو به افزایش است و سازمان فائو طی گزارشی اعلام کرد که برای تأمین غذای جمعیت ۹ میلیارد نفری جهان در سال ۲۰۵۰، باید دو برابر میزان کنونی تولید کرد و برای رسیدن به این هدف باید موانعی مانند محدودیت زمین‌های کشاورزی، کمبود آب، قیمت بالای انرژی، افت سرمایه‌گذاری در زمینه تحقیقات کشاورزی و افزایش ضایعات غذایی را در نظر داشت.

بیش از ۷۰ درصد مواد غذایی جهت ذخیره سازی نیازمند سردخانه می باشند و متاسفانه به دلیل نبود فضای کافی و برنامه ریزی دقیق برای ذخیره سازی، سالانه مقدار زیادی مواد غذایی از بین می رود که با توجه به محدودیت های تولید می تواند امنیت غذایی جهان را با مخاطره روبرو کند.

افزایش درخواست برای غذاهای نیمه آماده

افزایش سرعت زندگی، شاغل شدن خانم ها و آقایان و نبود فرصت کافی برای پخت و پز باعث شده تقاضا برای غذاهای آماده و نیمه آماده افزایش یابد. تغییر الگوی مصرف و تمایل به مصرف غذاهایی که به سرعت آماده می شود باعث شده تولید غذاهای آماده و نیمه آماده از جمله مواد غذایی منجمد افزایش یابد.

با افزایش مواد غذایی منجمد، وجود سردخانه های با دمای زیر صفر برای نگهداری این گونه مواد غذایی ضروری به نظر می رسد. لذا می توان گفت حیات بشریت نیازمند احداث و ساخت سردخانه در ابعاد گسترده می باشد، صنعت سردخانه یک صنعت رو به رشد بوده و سرمایه گذاری در صنعت سردخانه می تواند چشم انداز بسیار مطلوبی داشته باشد.

شیوه های کسب درآمد در صنعت سردخانه

بررسی شیوه های درآمدی و کسب سود در هر سرمایه گذاری از اهمیت فراوانی برخوردار است. قطعا سرمایه گذاری در صنعت سردخانه نیز با هدف کسب سود انجام می شود، لذا قبل از هر اقدامی می بایست روش های درآمدی سردخانه را مورد بررسی قرارداده و نیاز بازار به خدمات سردخانه را در نظر گرفت. با شناخت دقیق نیازها و نحوه پاسخ دهی به آن می تواند یک سرمایه گذاری موفق داشته باشیم.

کسب سود با ساخت سردخانه شخصی

کاهش قیمت در محصولات کشاورزی در زمان برداشت به دلیل افزایش عرضه به بازار امری طبیعی است. گاها به دلیل نبود خریدار بسیاری از محصولات برداشت شده فاسد شده و ضرر بسیاری متوجه کشاورزان است. با احداث سردخانه شخصی می توان با نگهداری محصولات برداشت شده و عرضه به موقع آن به بازار با قیمت مناسب ضمن حفظ کیفیت و سلامت محصولات از تفاوت قیمت آن سود کسب کرد.

همچنین برای افزایش سود می توان به خریداری محصولات سایر کشاورزان که قادر به نگهداری محصولات خود نیستند در زمان برداشت اقدام کرد. برخی از محصولات در زمان برداشت و زمان عرضه از تفاوت قیمت چشم گیری برخودار هستند.

به عنوان مثال سیب، هندوانه، مرکبات و انار در فصل تابستان و پائیز برداشت می شود و در ایام شب یلدا و عید با بالاترین تقاضا و قیمت مواجه می باشد.

کسب سود و درآمد با اجاره فضای سردخانه

از آنجا که ساخت سردخانه سرمایه بر است و شرایط خاص خود را دارد بسیاری از افراد و شرکت ها ترجیح می دهند برای نگهداری محصولات خود از سردخانه افراد دیگر استفاده کنند. حفظ و نگهداری محصولات از خدمات اصلی سردخانه داران می باشد و در قبال این خدمت حق الحفاظ دریافت می شود. حق الحفاظ، هزینه ای است که برای استفاده از فضای سردخانه متناسب با حجم محصولات، شرایط و زمان نگهداری پرداخت می گردد که در عرف به آن هزینه اجاره گفته می شود.

هر محصول با توجه به شرایط نگهداری دارای تعرفه متفاوتی می باشد. تعرفه نگهداری کالا در سردخانه هر سال توسط وزارت صنعت و معدن و سازمان حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان تعیین و اعلام می گردد.

به غیر از حفظ سلامت و کیفیت محصول خدماتی همچون چیدمان، توزین، کنترل موجودی کالا و حفاظت از محصول در برابر سرقت از جمله خدمات دیگر سردخانه های می باشد که در قبال دریافت هزینه قابل ارائه می باشد.

ارزش افزوده و حفظ ارزش سرمایه

راه اندازی سردخانه ارزش افزوده زیادی را برای سرمایه گذار ایجاد می کند! شما می توانید یک سردخانه را احداث و به مدت ۲۰ سال یا بیشتر مورد استفاده قرار دهید. از سویی دیگر استفاده از سردخانه به حفظ کیفیت و ماندگاری محصولات کمک می‌کنند و مالکان سردخانه می توانند محصولات بیشتری را با قیمت بهتر در بازار عرضه نمایند. در نتیجه سردخانه سرمایه‌گذاری بلندمدتی است که می‌تواند سودآوری بالایی داشته باشد.

البته که بازگشت سرمایه و سودآوری این شغل نیاز به توسعه دانش در این حوزه و احاطه داشتن بر تمامی مولفه های موثر در سود دهی این حرفه می باشد. رعایت و محاسبه مواردی همچون هزینه های ساخت و هزینه های جاری، بکارگیری تجهیزات و ماشین‌آلات با راندمان بالا، تعمیر و نگهداری منظم و پیشگیرانه و استفاده از روش‌های صحیح نگهداری و بهره ‌برداری از سردخانه می تواند ارزش افزوده و سرمایه صاحب کسب و کار را افزایش دهد.

هزینه های سردخانه

هزینه های سردخانه می تواند بخش قابل توجهی از سرمایه اولیه یک کسب و کار را تشکیل دهد. بنابراین، قبل از سرمایه گذاری در این زمینه، لازم است که تمام جوانب آن به دقت بررسی شود.

دیدگاه عموم درباره هزینه های یک سردخانه فقط به مبلغ ساخت سردخانه بسنده می شود. این در صورتی است که برای راه اندازی سردخانه، بایستی مخارج دیگری همچون هزینه احداث سردخانه، هزینه خرید تجهیزات، هزینه های انرژی، تعمیر و نگهداری و هزینه های جاری را نیز در نظر داشت.

هزینه تجهیزات

تجهیزات سردخانه شامل کمپرسور، کندانسور، اواپراتور، عایق و سایر تجهیزات مورد نیاز برای نگهداری محصولات در دمای مطلوب است. هزینه تجهیزات سردخانه می تواند بخش قابل توجهی از هزینه های احداث سردخانه را تشکیل دهد که بر اساس نوع برند و ظرفیت دستگاه متغیر می باشد.

هزینه ساختمان

ساختمان سردخانه باید از موادی ساخته شود که عایق خوبی داشته باشند تا از هدر رفتن انرژی جلوگیری شود. مبلغ ساخت نیز می تواند بسته به نوع و وسعت ساختمان و تجهیزات مورد استفاده متفاوت باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه تجهیزات سردخانه مراجعه شود.

هزینه های جاری

هزینه های جاری یک سردخانه شامل مخارج تامین انرژی، تعمیر و نگهداری و نیروی انسانی است. این هزینه ها بسته به عوامل مختلفی، مانند نوع سردخانه، ظرفیت سردخانه، دمای نگهداری، میزان تردد در سردخانه و سایر عوامل، متفاوت می باشد و با توجه به اهمیت آن، مدیریت صحیح این هزینه‌ها می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سودآوری سردخانه داشته باشد.

دوره بازگشت سرمایه احداث سردخانه

قطعا هر سرمایه گذاری بدنبال بدست آوردن سود از سرمایه گذاری خود است اما کسب سود در این حوزه نیازمند صبر است چرا که مدت زمانی طول می‌کشد تا سرمایه‌ای که برای راه اندازی صرف شده است، از طریق سود حاصل از فعالیت، بازگردانده شود.

دوره بازگشت سرمایه، به عوامل مختلفی همچون هزینه های احداث و خرید تجهیزات ، هزینه های جاری و میزان درآمد حاصل از فعالیت سردخانه بستگی دارد.

در صورتی که هزینه‌های احداث سردخانه کم باشد، میزان درآمد حاصل از فعالیت  زیاد باشد و هزینه‌های جاری سردخانه نیز کم باشد، دوره بازگشت سرمایه کوتاه خواهد بود اما به طور کلی، دوره بازگشت سرمایه می‌تواند بین ۳ تا ۱۰ سال متغیر باشد.

مجوزهای لازم برای ساخت سردخانه

برای ساخت سردخانه در ایران، لازم است مجوزهای زیر از مراجع ذی‌صلاح دریافت شود و در صورت عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط به ساخت سردخانه، متقاضی می‌تواند مشمول جریمه‌های قانونی شود.

مجوز تاسیس

در ابتدای کار، متقاضی باید درخواست کتبی خود را به سازمان جهاد کشاورزی استان محل احداث ارائه دهد.برای دریافت مجوز تاسیس، باید مدارکی همچون کپی شناسنامه و کارت ملی، پایان کار ملک، نقشه‌های ساختمانی و طرح توجیهی خود را به سازمان جهاد کشاورزی ارائه داد.

مجوز تغییر کاربری زمین

در صورتی که زمین مورد نظر برای احداث سردخانه، کاربری مسکونی یا کشاورزی داشته باشد، لازم است مجوز تغییر کاربری زمین از سوی شهرداری یا جهاد کشاورزی صادر شود.

مجوزهای زیست‌محیطی

برای جلوگیری از تأثیرات مخرب زیست‌محیطی، لازم است مجوزهای زیست‌محیطی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست نیز دریافت گردد.

مجوزهای ایمنی و آتش‌نشانی

مجوزهای ایمنی و آتش‌نشانی نیز یکی دیگر از مدارکی است که باید برای احداث اخذ شود. این مجوز با هدف پیشگیری از خطرات ایمنی و آتش‌سوزی از سوی سازمان آتش‌نشانی صادر می گردد.

پروانه بهره‌برداری

 این مجوز پس از اتمام ساخت از سوی سازمان جهاد کشاورزی استان محل احداث  صادر می‌شود و  برای دریافت آن، بایستی مدارکی نظیر مجوز تاسیس سردخانه، گواهی پایان کار ساختمان، گواهینامه‌های تجهیزات و ماشین‌آلات سردخانه و گواهینامه‌های ایمنی و بهداشت محیط  بایستی را ارائه داد.

علاوه بر مجوزهای ذکر شده، ممکن است لازم باشد مجوزهای دیگری نیز از مراجع ذی‌صلاح دریافت شود. به عنوان مثال، در صورتی که سردخانه در شهرک صنعتی قرار داشته باشد، لازم است مجوزهای لازم از سوی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران نیز دریافت شود.

حمایت های دولتی در صنعت سردخانه

از آن جا که سردخانه یکی از صنایع مهم در زنجیره تامین مواد غذایی جامعه است، حمایت از این صنعت می تواند به افزایش تولید و توسعه اقتصادی کشور کمک کند. این حمایت ها در قالب های مختلفی از جمله تسهیلات مالی، معافیت های مالیاتی و حمایت های فنی ارائه می شود.

تسهیلات مالی به شکل وام های کم بهره، یارانه یا سرمایه گذاری دولتی می باشد. البته این تسهیلات بر اساس دارا بودن یک سری شرایط خاص و با ارائه تضمین های مالی و ضمانت نامه ها قابل دریافت می باشد و کمک می کند تا سرمایه گذاران بتوانند ظرفیت های خود را افزایش دهند، تجهیزات را نوسازی کنند و هزینه های عملیاتی را پرداخت کنند.

یکی دیگر از حمایت های دولتی در این صنعت، معافیت های مالیاتی و طرح های حمایت گمرکی است. این معافیت ها می تواند به شکل کاهش مالیات بر درآمد، یارانه مالیات بر ارزش افزوده یا معافیت از عوارض گمرکی بر روی واردات تجهیزات و مواد اولیه باشد. هدف از این معافیت ها، کاهش هزینه های تولید، افزایش انگیزه سرمایه گذاری و رقابت پذیری بیشتر صنعت سردخانه است.

اعطای این حمایت ها تا حدودی موجب توسعه این صنعت در ایران شده و در سال های اخیر، ظرفیت سردخانه های ایران به طور قابل توجهی افزایش یافته است. با این حال، هنوز هم برخی از چالش ها در این زمینه وجود دارد و میزان حمایت ها نسبت به سایر کشورها کافی نیست.

چشم انداز سرمایه گذاری در صنعت سردخانه در ایران

صنعت سردخانه پتانسیل بالایی برای رشد در ایران دارد و می تواند نقش مهمی در اقتصاد ایفا کند. چرا که با افزایش جمعیت و رشد تقاضا برای محصولات غذایی و کشاورزی نیاز به این صنعت برای نگهداری مواد غذایی در شرایط مناسب بیش از پیش احساس می شود.

از سوی دیگر با بهبود و توسعه تجارت بین المللی و افزایش صادرات محصولات غذایی و کشاورزی نیز صنعت سردخانه پر کاربردتر خواهد شد. همچنین با توجه و حمایت دولت، بسیاری از سرمایه گذاران نیز برای ورود به این عرصه متمایل شده اند و می توان انتظار داشت که این صنعت در ایران در سال های آینده رشد قابل توجهی داشته باشد.